Water

Woensdag 2 november 2016

Aan de westkust van Tasmanië regent het meer dan 300 dagen per jaar. Per jaar valt er meer dan 3 meter neerslag. De natuur heeft vannacht ruimhartig een groot deel van haar jaarquotum over ons bungalowtje uitgestort. Het heeft de hele nacht geregend. Af en toe ook heel hard.

Om half negen gaan wij naar de Macquarie Harbour. Daar gaan wij aan boord van de Harbour Master. Een grote gemotoriseerde dubbeldeks catamaran van World Heritage Cruises. Een bedrijf dat al enkele generaties lang door lokale bewoners wordt gerund. Wij krijgen een plaats toegewezen vooraan op het bovendek. Door de grote voorruit hebben wij een mooi uitzicht. Als een soort welkom aan boord krijgen wij gratis koffie en een muffin. Een heerlijk begin.

Vandaag maken wij een cruise over de Gordon rivier. Met dertig knopen, ongeveer 55 km, per uur varen wij naar de monding van de rivier. Ons vaartuig trekt bruisend en spattend een brede witte streep door het water. Macquarie Harbour lijkt op een groot meer. Op het breedste stuk is de rivier wel drie kilometer breed. Voordat het water de Zuidelijke Oceaan instroomt, is er een vernauwing van de riviermond. De noordelijke Macquaries Heads buigen zover naar de zuidelijke toe dat de riviermond bijna wordt dichtgeknepen. De doorgang naar zee is slechts 120 meter breed. Toch gaat hier door de beweging van eb en vloed enorm veel water door de nauwte. Het rivierwater wil naar zee stromen, maar de zee wil twee keer per dag de grote inham binnendringen en er ook weer twee keer per dag uit. Deze bewegingen veroorzaken een flinke golfslag. De catamaran beweegt harmonieus mee op het ritme van de golven. Witte schuimkoppen van de stuk slaande branding geven aan dat op veel plaatsen het water erg ondiep is. Buitengaats ligt het Entrance Island. Aan de westkant is de smalle doorgang voor schepen naar de haven van Strahan. Aan de oostkant is er een bredere waterdoorgang, maar het is daar zo ondiep dat geen enkel schip langs die kant het Entrance Island kan passeren.

De nauwe doorgang draagt de naam Hells Gate, de Poort naar de Hel. Niet omdat het binnenvaren van de haven door deze engte zo’n riskante bezigheid was. Engelse gevangenen die hier naar de extreem strenge en geïsoleerde strafinrichting op Sarah Island werden gebracht, gaven de naam aan het kanaal om aan te geven dat dit de ingang naar de hel was.

Aan de havenzijde van deze smalle watergang ligt Bonnet Island. De twee vuurtorens op Entrance Island en op Bonnet Island vormen voor schepen een onmisbare bewegwijzering om veilig de haven in of uit te varen.

Bovendien staat enkele kilometers naar het zuiden ook op Cape Sorrell nog een vuurtoren. Bij helder weer kun je die zien vanaf de plaats waar wij met onze catamaran buitengaats zijn. Vandaag is het geen helder weer. Integendeel. Het is zwaar bewolkt. Een boei die de hoogte van de golven meet, heeft in deze omgeving wel eens golven van 18 meter hoog gemeten.

Na ons uitstapje tot even voorbij Entrance Island varen wij op hoge snelheid naar een paar viskwekerijen. Hier wordt zalm en forel gekweekt. Grote ronde ringen liggen in het water. Daaronder hangen netten waarin de vissen worden gekweekt. Om al te hongerige meeuwen op afstand te houden, zijn ook aan de bovenkant netten gespannen. Bij enkele van deze kweekringen ligt een bootje. Een man staat met een slang een grote straal water op en over de netten te spuiten. Het lijkt water naar de zee dragen. Het is bedoeld om de meeuwen te verjagen, zodat die niet met hun poten of snavels de netten beschadigen of erin verstrikt raken. Een aardige bijzonderheid is dat de Engelsen dit geen viskwekerijen noemen, maar visboerderijen. Fishfarms.

Van hier varen wij door naar Sarah Island. Van 1822 tot 1833 was hier een Engelse strafkolonie gevestigd. Deze was een van de zwaarste en beruchtste penitentiaire inrichtingen van de Australische kolonies. Hier werden de zwaarst veroordeelden naar toe gestuurd en degenen die elders hadden geprobeerd te ontsnappen. De vestiging was ver van de bewoonde wereld en ontsnappen was hier bijna onmogelijk. Veel gevangenen die toch een poging waagden, overleefden hun tocht naar de vrijheid niet.

Tot nu voeren wij op een lange en brede watervlakte. Oppervlakkig gezien zou die net zo goed een baai als een meer zou kunnen zijn. Vanaf deze grote waterplas varen wij langzaam stroomopwaarts de Gordon River op. Hier hebben de getijden geen invloed meer op de waterstand in de rivier. Wel staat door de regenval van de afgelopen weken het water hier nu drie meter hoger dan normaal. Aan twee kanten komt het regenwoud tot aan de oever. De wolken hangen zo laag dat ze in de boomkruinen blijven hangen. Intussen begint het te regenen.

Aan boord genieten wij van een heerlijke lunch met verse salades, verse zalm en vers fruit. Terwijl de boot langzaam door de bochtige rivier vaart, hebben wij ruim gelegenheid om zelfs twee keer van het buffet gebruik te maken. Opnieuw valt ons op hoeveel meer smaak er in Australië aan alle etenswaren zit dan in Nederland.

Wij zijn toch maar weer geluksvogels. Wat is een regenwoud zonder regen? Terwijl de wolken hun best doen om zoveel mogelijk aan onze verwachting tegemoet te komen, maken wij een boardwalk door een klein stukje regenwoud. Omgevallen bomen en afgebroken takken liggen al jaren tussen de overeind staande geweldenaren. Dikke lagen veelsoortig en veelkleurig mos bedekken het dode en zelfs ook de stammen van levend hout. Bomen van verschillende lengte en met verschillende bladsoort staan dicht bij elkaar. Indrukwekkend hoog zijn de Huon pine trees. Bomen die met een kaarsrechte stam wel 30 meter hoog kunnen worden. De oudste zijn zo’n 3000 jaar oud. Het hout van deze boomsoort is buitengewoon populair en werd en wordt veelvuldig gebruikt in de scheepsbouw, de woningbouw, de meubelmakerij, en als sierhout voor het maken van kaasplankjes, barometers, fruitschalen en andere hebbedingetjes. Tot de jaren zestig van vorige eeuw werd er op grote schaal gekapt. Daarna werd dit gebied tot Nationaal Park verklaard en werd de Huon pine tree een beschermde boomsoort. Nieuwe kap is verboden. Wel mogen reeds gekapte bomen worden opgehaald en verwerkt.

Struikgewas, bemoste rotsen en modder maken de bodem onbegaanbaar. Het is maar goed dat wij hier over planken kunnen lopen. Grote varens en ferntrees, varenbomen, groeien onder de bomen. Sommige struiken staan in bloei. Kleine bloemetjes met tranen van regen op hun frêle bloemblaadjes.

De ouderdom van een boom kun je afmeten aan het aantal jaarringen. Bij een ongekapte boom kun je met een holle boor een rondhout uit de boom boren en daaraan de leeftijd afmeten. De leeftijd van ferntrees wordt op een andere manier vastgesteld. Elke twee jaar sterven de varenbladen af en groeien er nieuwe. Door de buitenringen te tellen van afgebroken bladen, kun je de leeftijd van deze varens op stam uitrekenen. Dan blijken sommige ook al een behoorlijke leeftijd te hebben bereikt.

Na onze boardwalk vaart de boot langzaam de rivier af tot wij weer in het brede water uitkomen. Dan gaan we op hogere snelheid verder totdat wij in Strahan weer aan de wal aanleggen. Wij worden langs een oude houtzagerij geleid,  waar een oude lintzaag door een motor wordt aangedreven en een boomstam in de lengterichting doorzaagt. Het zagen maakt maar langzaam voortgang. Het duurt ook niet langer dan dat er passagiers van de boot staan te kijken. Zodra die weg zijn, wordt het werk onmiddellijk gestopt. Morgen moet er ook weer wat te zagen zijn.

De passagiers gaan als vanzelf door naar de souvenirwinkel. Daar kun je kunstwerken van Huon pine tree hout kopen. Grote, dure, maar ook kantenklare meubels, fruitschalen, snijplanken, kaasplankjes, en artikelen van andere houtsoorten.

Nog even maken wij een korte wandeling naar de Hogarth Falls die tegen een berg aanliggen juist buiten het stadje. Heen en terug is het maar 40 minuten lopen. De waterval is niet spectaculair, maar wij lopen over een goed begaanbaar pad opnieuw door een stukje regenwoud. Als wij hiervan terugkeren is het tijd voor een biertje. In het kleine café bij de haven zijn wij de enige vreemdelingen. Verder zitten er alleen maar locals. Ons biertje smaakt er niet minder om.

Wij zijn toch maar geluksvogels. Vandaag horen wij dat er in Cradle Mountain in één dag 8 tot 9 millimeter regen is gevallen. Wij waren daar op tijd weg.